Nước Mỹ ngày ấy
Ngày ấy là ngày 15 tháng 2 năm 1972,tôi theo chồng về Mỹ.
Chỉ mấy ngày sau khi ngủ ngáy đủ sức rồi là tôi háo hức và nôn nóng đòi chồng tôi đưa đi chợ. Sửa soạn thật đẹp,cái đẹp của thời con gái mặc quần ông bát, bông hoa loè lẹt, vải thì mõng, guốc Việt Nam cao gót, tóc xõa dài, đứng ngắm mình trước gương thấy hãnh diện cho hình dáng của người phụ nữ Việt Nam(Hình phải:Trương Thị Thu Huyền,1972).Nước Mỹ,vùng đông bắc đang cuối mùa Đông,chưa sang Xuân nên trời vẫn còn lạnh,mà từ quê nhà mới qua,tôi đâu có biết nó lạnh đến cỡ nào.
Thế là từ trên gác bước xuống gặp bà mẹ chồng ngay dưới cầu thang, bà la lên hoảng hốt, Ôi, Chúa ơi, con tưởng là con đang ở Việt Nam ư? Con có biết ngoài trời chỉ có 10 độ F thôi không? và chồng tôi nhìn thấy cũng không biết phải nói làm sao với mẹ, Anh cứ gãi đầu gãi tai lúng túng, tôi thì muốn đi liền vì trong lòng háo hức muốn thấy chợ búa, phố phường mà cứ nghỉ là chắc đẹp lắm,như trong phim ảnh đã xem, nên kéo tay anh ra khỏi nhà cho gấp kẻo đụng lỡ hai đứa con nhỏ khóc lên thì sợ mẹ chồng đổi ý, không cho đi, Anh bảo tôi đứng tại cửa để anh đi lấy xe, khi xe đến trước cửa rồi tôi vội chạy ra, không may nó té một cái đau quá trời đất nhưng cũng đứng dậy bước tới xe được, vì anh ấy lo bật máy sưởi trong xe không thấy tôi bị té, khi vào trong xe rồi nó lạnh run lập cập, chồng tôi phải cởi áo ấm của anh ấy choàng vào cho tôi, lại tới phiên anh ấy run lập cập,khi vào đến phố rồi anh bảo tôi ngồi trong xe để anh vào trong Sear mua áo lạnh cho tôi, khoảng mười lăm phút sau, thấy anh đi ra với cái áo ấm, tôi chê bai đủ đều nhưng anh bảo,thì mặc cho đở đi,rồi mai mốt đi mua áo đẹp hơn.
Anh chạy xe một vòng quanh phố.Tôi hỏi sao anh đi đâu mà không đưa em đi phố ? Anh bảo đây là phố. Ôi,Trời đất ơi, phố xá chi lạ vậy? sao không thấy người đi, sao không thấy phố mở cửa,sao vắng hoe vậy,sao nghèo nàn quá vậy? Anh có đùa với em không? Anh nhìn tôi với vẻ thất vọng. Cuối cùng tôi làm mặt giận,tôi nói thôi đưa em đi chợ, Lại nữa,tôi cảm thấy hụt hẫng vô cùng,khi bước chân vào siêu thị, thấy toàn là đồ hộp, cá thì không thấy, chỉ thấy toàn là thịt bò, thịt heo, thịt gà, gói gói lại hết, và cũng rất ít,không phải như siêu thị bây giờ, rau rợ thì cũng vài bó loe hoe, thấy buồn hiu buồn hắt! Thế thì hình ảnh mà tôi thường xem trong phim ở đâu? hay tôi đang lạc vào quê hương xứ sở nghèo nàn của nước nào? đang thất vọng não nề, chân cẳng thì lạnh tê buốt vì đi đôi guốc vụng về mà người ta ai đi ngang qua cũng nhìn mình một cách quái gở.
Trong lúcđang tức bực thất vọng thì có một bà lão mỉm cười và hỏi, :
– Cô từ đâu đến?
-Thưa bà tôi đến từ Việt Nam .
Bà ấy nhìn tôi rồi mĩm cười hỏi lại;
– Việt Nam ở đâu?
Ôi, đúng lúc cho tôi xả bỏ cơn tức bực tức vô lối ấy lên bà.Bà không biết Việt Nam ư? Tôi giăng tay múa tay nói thật to,với số vốn tiếng Anh ít ỏi,lại phát âm theo giọng Quảng Trị, cho mọi người đang vây quanh nghe, Việt Nam mà bà không biết, Việt Nam của tôi lớn lắm bà biết không, ai mà không biết Việt Nam, sao bà không biết vậy hả? Thế là chồng tôi cuống lên,kéo tay tôi đi thật nhanh, ra ngoài cửa rồi Anh ấy nhấc bỗng tôi lên,rồi liệng vào xe và cho nỗ máy xe chạy thật nhanh về nhà, không nói lời nào hết. Còn tôi thì tức tối quá nên khóc bù loa, và đòi anh hãy đưa tôi về lại Việt Nam, ngay bây giờ, không muốn ở đây nữa.Anh tấp xe vào đoạn đường vắng và dỗ dành. Tôi vẫn trách móc anh đủ thứ, cuối cùng thì anh nói rằng,thôi được em không muốn ở đây thì 4 tháng sau khi anh mãn hạn công tác tại với Việt Nam rồi,chúng ta đi xứ khác, ở Mỹ có nhiều nơi cũng đẹp lắm .Thôi em nín đi đừng khóc nữa kẻo về nhà Ba Mẹ thấy thế ba mẹ buồn. Nghe thế tôi cũng yên tâm, lau nước mắt bước vào nhà.
Mẹ chồng hỏi sao,con có thích không? Tôi bỏ chạy lên gác nằm khóc, Anh phải lo cho hai đứa nhỏ, và nói gì với Mẹ cũng không biết, Nhưng khi tôi đói bụng xuống nhà lục đồ ăn thì thấy mẹ chồng mặt mày buồn hiu. Tôi ân hận lắm, nên lại ôm bà, và bà cũng ôm tôi thật chặt, và Bà nói chi nhiều lắm tôi cũng không hiểu hết được.
Tuy ở Mỹ,tại bang Pensylvania,nhưng nhà chồng tôi nghèo,lại sống vùng quê,nhà này cách nhà kia rất xa Trong nhà chỉ có một buồng tắm,một toilet thôi, nên 8 người mà một buồng tắm thì rất bất tiện.Ngoài vườn cũng có một cái nhà vệ sinh như bên Việt Nam mình vậy, mùa hè thì đàn ông đi ngoài đó nhiều hơn, áo quần giặt xong những ngày có nắng cũng phơi bên ngoài như ở quê nhà, nhìn ra bên ngoài thì thấy bò và bò, ôi chao là buồn!
Thê rồi một tháng trôi qua, chồng tôi phải trở lại Việt Nam, tôi và hai con ở lại với nhà chồng, bởi với công tra đã ký,anh ấy còn 4 tháng nữa mới hết hạn.
Khi còn ở Việt Nam, công ty của anh ấy cho biết rằng ai có vợ Việt hãy đưa gia đình rời khỏi trước Tết âm lịch, đó là tin “mật”, và Mùa Hè Đỏ Lửa xảy ra ngay trên quê hương tôi,sau này tôi mới hiểu vì sao…(Hình phải:Trương Thị Thu Huyền,áo đỏ)Thì té ra chính phủ Mỹ đã sắp đặt bỏ rơi miền Nam Việt Nam . Ôi còn đau đớn nào bằng . Quê hương tôi giờ đây là Đại Lộ Kinh Hoàng,là Mùa Hè Đỏ Lửa,tôi đau buồn thảm thiết.
Tôi oán trách nước Mỹ. Tôi ghét luôn cả người chồng của tôi, cả gia đình giòng họ,xóm làng của họ luôn,và cũng thời gian này, cha chồng tôi thấy tôi,lúc nào cũng như gây chiến tranh với ông, Ông đã không thích tôi từ đầu, bây giờ lại càng khó chịu hơn nữa, tôi cũng không vừa gì với ông, hai bên cứ căng thẳng như thế. Rồi một hôm chuyện lớn xảy ra,vì lá thư của chồng tôi gửi về, ông không đưa cho tôi, Ông cứ la lối um sùm, nào là thằng con bất hiếu, nó xem vợ lớn hơn cha mẹ nó,gửi thư cho vợ hàng ngày mà không gửi cho cha mẹ. Tôi thì cũng hỗn với Ông,nói với ông rằng,ông độc tài quá, ông đã bỏ xứ Tiệp Khắc cọng sản sang đây rồi mà ông cũng không bỏ được máu cộng sản trong ông,là ích kỷ,nhỏ nhen và vô lương tâm.Thì mày cũng thế, mày là con cháu Hồ Chí Minh tàn tệ đấy thôi,ông đáp lại. Thế là trận chiến bùng nỗ dữ dội . Tôi phải gọi người bạn bên Dayton,Ohio sang chở tôi về bên đó cho đến ngày chồng tôi về lại Mỹ, Câu chuyện nầy dài dòng lắm, không thể nói thêm được, xin phép tạm ngưng để nói chuyện khác.
Tôi xin trở lại câu chuyện Bà lão trong siêu thị và Việt Nam vĩ đại của tôi, Ngày hôm sau chồng tôi đưa cho xem quả địa cầu và chỉ cho tôi thấy vị trí của Việt Nam trên đó.Anh chỉ đây là nước Mỷ, đây là nước Tàu, đây là nước Nga… và đây là Việt Nam của em nè, Tôi lại nỗi cơn điên lên lại, vì ngu dốt do không đước đi học từ nhỏ ,nên cái tự ái lại cao hơn bình thường và thầm nghỉ, anh xỉ nhục tôi, nên tôi liệng quả địa cầu cái rẩm trong phòng khách, may cho tôi khi ấy chỉ có hai đứa em và mẹ chồng ở nhà thôi, họ tưởng đâu tôi sẩy tay, chứ không biết người con dâu hung dữ và quỷ sứ của Bà.
Sau đó có những lúc cả nhà đi vắng tôi lấy quả địa cầu ra xem lại, và so với nhiều nước trên thế giới thì VN ta chỉ tương đương với tiểu bang Texas mà thôi, rồi tự mĩm cười và bào chửa lấy mình, quê hương mình nhỏ bé như thế đấy, nhung 4 ngàn năm văn hiến chứ bộ . Bây giờ đôi khi nghĩ lại thấy mình hồ đồ mà tự thẹn với mình.
Lại thêm một chuyện nữa e chỉ xảy ra thời đó mà thôi,số là bên kia đường của nhà chồng tôi là gia đình người hàng xóm có người con trai tử trận tại Việt Nam, chồng tôi nói,nhờ mẹ thường ngày đừng để vợ con đi lấy thư nhé, vì anh sợ người hàng xóm sẽ giết tôi để trả thù cho con họ, vì thế mà cha chồng tôi thường ra lấy thư mới có chuyện xảy ra bên trên, là sự đôi co giữa hai người nhập cư từ 2 nước cọng sản là,cha chòng từ Tiệp Khắc và Việt Nam là tôi.Sau những ngày lo sợ tôi nghĩ rằng mình phải đối diện với sự thật một lần, nên tôi lấy từng chữ trong tự điển ra, tự điển của Lê Bá Kông mà tội mang theo khi về Mỹ,ghép lại thành từng câu và học thuộc lòng, trước khi can đảm sang nhà ấy gặp họ để tỏ bày như vầy:”Thưa bà, tôi xin chia sẽ niềm đau mất mát với bà, xin bà đừng ghét tôi, vì tôi củng có cha và em trai đang đánh giặc ngoài chiến trường, cha và em trai của tôi cũng có thể chết sống trong tíc tắc bất cứ lúc nào. Mẹ tôi và biết bao bà mẹ Việt Nam nữa cũng là nạn nhân cọng sản bành trướng như bà. Quê hương tôi cũng khổ đau lắm, riêng tôi rất yêu thương và quý trọng người Mỹ,nhân danh tự do,đã giúp đất nước tôi chặn đứng làn sóng đỏ từ phương Bắc đổ xuống,nếu không vì cọng sản Nga-Tàu thì quê hương tôi không có chiến tranh,nhân dân tôi sống yên ổn và người Mỹ,đến đó chỉ là khách du lich…Tôi nói chưa hết những gì mình đã học và muốn bày tỏ nỗi lòng, thì hai ông bà đều sang ôm tôi vào lòng khóc nức nở, tôi cũng khóc với nỗi đau của họ như đang khóc với nỗi đau chính mình ! Vậy mà,không hiểu sao,ngày hôm sau nhiều người đến gõ cửa mẹ chồng tôi để gặp thăm tôi, họ là những người của xóm Mount Jackson này đến để đón chào người con dâu Việt Nam đến với xóm làng họ,
Thế là từ đấy tôi không còn lo sợ và lẽ loi nữa, khi thì người này đến chở đi ăn kem, khi thì người khác mang chút quà lại cho hai con nhỏ của tôi.(Hình phải:Gia đình Trương Thị Thu Huyền).Mỗi khi có ai đưa đi đâu,thì nhiều người xúm lại hỏi han thân thiện. Thời đó người Á đông rất hiếm và người Mỹ còn rất kỳ thị, thế mà tôi được may mắn tự thủở đầu thật là hạnh phúc, với lại cái may mắn của tôi là được bà mẹ chồng thương yêu che chở cho mọi chuyện.Mẹ chồng tôi thật tuyệt vời ,bởi trong bà tôi như là đứa bé không hơn không kém, và chuyện cha chồng của tôi, gần 4 năm sau cũng rất tốt đẹp,tôi là người đứng ra rả xin lỗi ông, bởi lúc nầy tiếng Mỹ của tôi cũng tạm được đề giải bày uẩn ức của mình với ông, và cũng cám ơn ông bà đã sinh ra người con trai mà hôm nay là người chồng tốt của tôi, người cha mẫu mực của hai đứa con của tôi. Và tôi đã được ông tha thứ,thương yêu đến nổi còn đặc biệt hơn hai nàng dâu bản xứ của ông .
Và từ đấy tôi bắt đầu vào đời với công việc làm ăn khá bận rộn vất vả để tự nuôi sinh cho chính gia đình nhỏ bé của mình tại chỗ và giúp đỡ gia đình bên quê nhà, nào là lo cho các em đi vượt biên, bao nhiêu lần không được, nào là lo cho cuộc sống trong thời gian chờ đợi bảo lãnh đoàn tụ, nào là lo cho mẹ tôi bịnh bán thân bất toại… nào lo cho hai con vào đại học, vào y khoa, ngày tháng vật lộn với công việc tôi quên đi cái nghèo cái khổ, tôi hòa nhập vào với xóm giềng nghèo khổ tại đây,lâu ngày rồi cũng quên luôn,với lại số tôi sinh ra đã nghèo rồi, nên chạy trời cũng không khỏi nắng.
Rồi một ngày,các em và gia đình của chúng cũng được đoàn tụ, tất cả 15 người giờ thì hơn 30 rồi, và kế tiếp là những đứa cháu ngoại như thiên thần xuất hiện, thế là tôi chẳng còn thời gian để dời đi xứ đẹp, xứ ấm, phố phường đồ sộ nữa,mà lạ thay hạnh phúc từ đó vững mạnh và vươn cao.
Rễ mọc như cây cổ thụ đây rồi. Mẹ chồng tôi năm nay 91 tuổi vẩn khoẽ và rất minh mẫn,vẫn thương yêu tôi như ngày nào. Người chồng quê mùa chất phác,mà khi qua chiến đấu tại chiến trường Việt Nam khi chỉ mới học xong high school năm xưa bị tôi hờn trách, hôm nay vẫn còn bên cạnh cuộc đời như chuyện tình “đôi dép”.Con gái mở phòng mạch tại đây.Thằng con trai hơn 40 tuổi không lấy vợ,vì bên nội nó có giòng không vợ,và gần 10 năm nay,vùng quê tôi ở mới có được Walmart và Highway 376,những thay đổi này phải qua 41 năm sau đó,kể từ 1972 khi đứa con gái từ quê nhà Quảng Trị một mình phiêu bạt qua đây,trong lòng ngỗn ngang trăm mối,cho đến hôm nay được hội nhập trong cồng đồng người Việt hơn một triệu rưỡi người tại nước Mỹ sau này,có microwave để hâm nóng thức ăn,mà hồi đó,gần 45 năm trước,không có.
Trương Thị Thu Huyền
Philadelphia.March,2013